Elke keer weer vind ik het moeilijk om te omschrijven wat een metafoor is.

Het is het plaatje wat je kunt maken bij iets, wat staat voor alles wat je in dat iets ervaart en erin ziet, voelt, proeft, etc.
Het is vast niet duidelijker geworden.
Dan maar een voorbeeld. Als we het hebben over 'zij is een wandelende bibliotheek', is dat een metafoor. En we zeggen daarmee dat zij veel boeken heeft gelezen.
Een ander voorbeeld.

Er werd iemand gevraagd wat hij zag als de metafoor voor zijn leven. Een leven van verslaving aan drugs, geen werk, geen vriendin.
Zijn metafoor: hij leefde in een verwaarloosde plaats, overal rommel op de straten, chaos. Hijzelf bewoog zich voort van auto naar auto, gebogen om niet gezien te worden en constant alert op eventuele aanvallen. Hij voelde zich heel onveilig in die plaats en vond het vreselijk.
Op de vraag wat hij zou willen veranderen aan dat beeld, aan die metafoor, vertelde hij dat hij een keurige ordelijke plaats zou willen zien, met mooie gazonnetjes, orde, een burgemeester die alles in de gaten hield. Met mooie auto's in plaats van de gedeukte die hij eerst zag.
Daarna werd hem gevraagd dit als de metafoor van zijn leven te zien. Vanaf dat moment.
Drie maanden later was hij niet meer verslaafd, had werk, en had een vriendin............ (dat doet een verandering van de metafoor voor je leven met je).

We hebben voor elk gebied van ons leven een onbewuste metafoor, een onbewust beeld over hoe het is, hoe we het ervaren. Je werk, je relatie, je familie (schoonmoeder?), je hobby, je leven op zich, etc.
Door daar eens naar te kijken en waar nuttig te veranderen, kun je een deel van je leven veranderen. Nog een mooi voorbeeld is iemand die straatvrees heeft, en niet naar buiten durft en ook nooit meer buiten komt. Haar metafoor is een huis zonder deuren. Nadat gevraagd is de metafoor te veranderen in een huis met deuren en een pad van de deuren naar de straat, loopt ze een maand later buiten op straat!

Dat is wat metaforen kunnen doen: ze kunnen je beperken en ze kunnen je vrijheid geven.
Een metafoor kan een situatie zijn, een totaal beeld wat je hebt, maar het kan ook een woord zijn, of een dier. Als je jezelf een beetje sullig vindt en meer een mak schaap, kijk dan eens hoe het is om een leeuw te zijn, of een tijger. Je kunt het altijd weer veranderen.
Vind je jezelf een schaap? Zeg vanaf nu regelmatig tegen jezelf dat je een tijger bent. En kijk maar eens wat er verandert!

Tijdens een nascholing ontmoette ik een collega, en ik vroeg hem wat ie deed. Twee dagen werkte hij als verpleeghuisarts, en twee dagen voerde hij zijn hobby uit. Welke hobby? Huisarts.
Zo had ik nog nooit naar mijn beroep als huisarts gekeken. Maar het klonk wel geweldig. En het gevoel dat je je werk als hobby ging zien, fantastisch. Vanaf dat moment was mijn werk mijn hobby, en is het gebleven! En een hobby doe je het overgrote deel van de tijd met plezier. Het is je niet snel te veel. Problemen zijn uitdagingen (overigens ook een metafoor, want problemen kunnen ook onoverkoombaar zijn - een andere metafoor).

Maar je kunt je werk ook zien als strijd (concurrentie, je moeten bewijzen, vijandigheid, overal valkuilen zien, etc.), of als overleven (ik moet werken voor het geld), of oorlog (zoals Rinus Michaels zei: alles is geoorloofd, agressie, etc.) of als spel (we proberen er het beste van te maken, lukt het niet doen we het opnieuw), als wedstrijd (ik zal winnen en de beste zijn), als leerervaring (ik doe mijn best en leer van elke situatie), als eigengereide leraar (ik weet alles al, er valt me niets te leren, ik zal de anderen wel vertellen hoe het moet), als......vul maar in.

Hoe sta je in het leven? Als schildpad (traag, je beschermend schild om je heen, ingehouden), als tijger ( krachtig je eigen weg zoekend en grommend als het je niet bevalt), als vos (listig, loerend op je kansen) of als welk ander dier.
En hoe zie je het leven? Als spel (niet te serieus, leerzaam, je hebt meer mogelijkheden, leuk), als vakantie (waarin je leuke dingen doet zoals werken en uitgaan), als overleven (ik zal mijn tijd wel uitdienen), als strijd (je moet keihard buffelen en er blijft weinig leuks over), als tijdverdrijf (je moet toch wat doen), als leerschool (elke ervaring leert weer wat en maakt je wat wijzer), als keiharde leerschool (steeds weer stoot je je hoofd en deukt je zelfvertrouwen), als groeiperiode (alles wat je tegenkomt maakt dat je groeit), etc....

Ik kan zo nog heel lang doorgaan. Maar kijk eens bij jezelf. Ga er eens voor zitten en kijk welke metafoor jij op dit moment op verschillende delen van je leven zou plakken. En bevalt die? Zo niet, welke metafoor zou je wel willen plakken op dat deel van je leven. En doe het.

Nog een laatste voorbeeld uit mijn eigen leven. Ik deed een cursus 'Train de Trainer', waarin je leerde hoe je mensen moest begeleiden en coachen, eventueel in groepen. Je moest daarbij veel voordrachten doen, en leerde hoe je dat het beste kon doen. Er werd overigens veel met metaforen gewerkt. Veel anekdotes werken goed als metafoor, veel fabels zijn metaforen.
Op een gegeven moment werd ons gevraagd welke metafoor wij wilden hebben voor onszelf als we voor een groep stonden en die zouden toespreken. Een collega nam als metafoor een beer: groot, krachtig, rustig, onverslaanbaar, respect afdwingend.
Ik kon het begrijpen. Er werd gezegd om vooral ook je intuïtie te gebruiken.

En ineens kwam bij mij uit het niets een prachtige waterval in beeld. Eerst vroeg ik me af wat ik ermee moest, maar langzaam maar zeker drong de waarde van deze gift door.
Ik zag de spraakwaterval waardoor ik niet met een mond vol tanden zou staan, ik zag de kracht die mij de kracht zou geven me uit elke situatie te redden, ik zag de rust in het beeld van de waterval die mij op elk moment rust zou geven, ik zag de douche die mij zou schonen van alles wat ik niet kon gebruiken, en het stromen wat voor continuïteit zou zorgen. Ik zag er destijds nog wel meer in, maar feit was, dat als ik ging staan voor mijn 'beurt' en me even verplaatste in die waterval, dat ik er dan ook helemaal stond. En met al die mooie eigenschappen mijn speech of voordracht kon doen.

Metaforen zijn zo ongelooflijk krachtig, omdat ze en beeld en gevoel in je onbewuste brengen. Je stapt zo in de schoenen van die metafoor. Ga ermee spelen, en voel hoeveel plezier je er van hebt. Als iets je niet bevalt, vraag je af 'wat is mijn metafoor hier?'. En verander het. Ook op dit gebied heb je weer zelf de keuze een stuk van je leven te veranderen. En weer op een eenvoudige manier.....