Let op alles wat je zegt en denkt. Leer jezelf aan alleen maar op een positieve manier te praten en te denken. Er is een quote die zegt "je bent wat je denkt". En dat klopt aardig.

Don Miguel Ruiz noemt het anders in zijn boek "De 4 inzichten", naar de wijsheid van de Tolteken. Hij heeft het over "wees onberispelijk in je woord". We bedoelen beiden hetzelfde.

Alles wat je zegt en denkt heeft hele grote invloed op je doen en laten. En op je gevoel van zelfvertrouwen. Op je geluk.
In feite is denken niets anders dan praten, praten in jezelf. En dat doen we de hele dag. We zijn de hele dag met onszelf in gesprek en zelfs in ons hoofd soms met anderen. Hele gesprekken kunnen zich in ons hoofd afspelen. Juist dat denken, dat praten en die gesprekken bepalen wie we zijn, wat we doen en wat we voelen. Zelfs dus of we ons gelukkig voelen en indirect bepaalt het zelfs grotendeels onze gezondheid. Immers, negativiteit is niet goed voor de gezondheid en optimisme, lachen en positivisme zijn juist wel goed. Het afweersysteem schijnt in het laatste geval beter te functioneren.

De eerste keer dat ik werd geconfronteerd met de vraag "hou je van jezelf" en direct daaraan gekoppeld "hoe praat je tegen jezelf", was dat een enorme eyeopener. Overigens niet een waar ik vrolijk van werd.

Ik weet dat ik naar buiten toe een sympathieke dokter was, dat ik er voor de patiënten was of in elk geval probeerde te zijn. Maar in mijn hoofd waren er altijd hele gesprekken, pittige en heftige discussies. Met collega's waar ik het niet mee eens was, met patiënten, met "de duvel en z'n ouwe moer". Tegelijkertijd realiseerde ik me dat ik de hele dag tegen mezelf liep te mopperen of zelfs schelden. Ik denk dat ik perfectionistisch neig te zijn, zeker in mijn werk, en als huisarts kon dat natuurlijk helemaal niet. Er laat zich weinig plannen, zeker niet als je voor mensen de tijd wilt nemen als dat nodig is.
Bovendien is er heel veel natte vingerwerk als het gaat om diagnoses, en weinig zekerheid. Brieven moeten worden ingeschreven, uitslagen verwerkt en ernaar gehandeld zo nodig. Ik liep vaak uit, juist omdat ik de tijd nam. En telkens als het niet ging of was gegaan zoals ik wilde, liep ik op mezelf te schelden. En meestal helemaal niet zo vriendelijk. Ik begon me toen te realiseren dat ik dat moest veranderen. Maar ja, hoe? Stoppen met iets wat je al decennia lang gedaan hebt valt niet mee.

De eerste stap is je bewust worden dat je het doet. Luister eens naar jezelf, observeer jezelf eens terwijl je met jezelf praat, denkt, etc. Er zijn mensen die beweren dat ze niet in zichzelf praten, die hebben dat helemaal niet door. Zou lekker stil zijn.
(Het schijnt dat we zo'n 80.000 gedachten per dag hebben, ongeveer elke wakkere seconde 1! Dus denk niet dat je niet denkt. Meer dan 3/4 ervan is 'automatisch negatief'.) 

De volgende stap is je bewust zijn - nadat je iets hebt gedacht of gezegd - dat je zojuist op een negatieve manier hebt gepraat of gedacht. Dat je iets onaardigs tegen jezelf hebt gezegd. Aangezien we dat meestal onbewust doen, is het feit dat je je het bewust bent al een hele stap.

Daarna kun je wat je hebt gezegd afzwakken door er iets positiefs achter toe te voegen. Zelf heb ik ervaren dat het daardoor soms melig wordt, maar dat op zich kan weer een innerlijke lach oproepen. Bovendien is humor zeker een manier om iets negatiefs wat je hebt gezegd of gedacht te helpen neutraliseren.
Nadat je "wat ben je ook een stommerd"(ik hou het netjes) tegen jezelf hebt gezegd, kun je er allerlei dingen aan toevoegen. Voorbeelden zijn: "maar je hebt er wel van geleerd", "maar de volgende keer gaat het beter", of zelfs "maar wel een lieve stommerd",of "maar wel de meest fantastische stommerd die er is". Wees creatief en voeg eraan toe wat voor jou goed voelt, zodat het eerder gezegde geneutraliseerd wordt

Gaandeweg ga je herkennen dat je iets zegt of denkt terwijl je het doet (en niet meer achteraf), zodat je nog tijdens je 'gesprek' wat je zegt kunt neutraliseren of zelfs ombuigen. Zoiets als "Tje, wat stom (oh ja, wat doe ik nu.....) lijkt dit, maar eigenlijk ben ik aan het leren". Of "Wat ben ik stom bezig (oh jé, doe ik het weer..........) op het eerste gezicht. Nu weet ik hoe het de volgende keer moet".
Of zoiets. Je zult merken dat je heel creatief wordt in dit proces.

En weer een fase verder praat je niet meer negatief tegen jezelf, en je zult merken dat je ook steeds minder negatief over anderen praat of denkt. Je filtert het negatieve een beetje uit je denkraam. Overigens is kritisch iets anders als negatief. Het is nooit verkeerd om kritisch te zijn, om af te wegen; maar doe het met mate.

Wat ik zelf uiteindelijk merkte, is dat ik in de loop der jaren steeds meer positief in plaats van negatief in mezelf ging praten, maar vooral ook dat het eindelijk eens stil werd. Stil in mijn hoofd. Dat ik regelmatig gewoon niets denk en gewoon observeer, waarneem. Ook het geven van complimenten aan mezelf - wat vroeger gewoon niet gebeurde, het kwam ook niet in me op - kwam steeds vaker voor.
En toch moet je ook dit soort dingen, zelfs als het helemaal goed gaat, blijven realiseren, blijven 'warm houden'. Hier zie je weer het belang van herhaling, van dingen opnieuw horen en lezen, al dan niet van een ander.

Jaren nadat ik hier zelf aan begonnen was, kreeg ik het bovengenoemde boekje van Ruiz, waarin hij stelt dat je onberispelijk moet zijn in je woord. En ik dacht dat dat niet zo moeilijk was, ik had het tenslotte ook gedaan. Tot ik me realiseerde dat het jaren had geduurd om van een uiterst kritische en vaak negatief tegen mezelf praten te komen tot een positieve en sympathieke manier van tegen mezelf praten. Het heeft weer alles te maken met die ingesleten patronen die je stap voor stap moet veranderen, als je dat wilt.
Maar of je het wel of niet wilt en wel of niet doet, besef dat alles wat je zegt of denkt tegen je gebruikt kan worden.

Er is een quote, ik weet niet van wie, die zegt: "of je denkt dat het je gaat lukken of dat je denkt dat het je niet gaat lukken, je hebt sowieso gelijk". Omdat wat je ook tevoren denkt over wat je gaat doen, het feit dat je het denkt maakt dat het waarschijnlijk gaat gebeuren. Denk je dat je gaat slagen, dan straal je dat uit, dan creëer je zelfvertrouwen, dan staat je roer op slagen en zal het ook lukken. Denk je dat het niet gaat lukken, dan straal je dat uit, zakt je zelfvertrouwen steeds verder, zul je fouten maken en staat je roer op mislukken.

Dat is de kracht van je gedachten en van hoe je praat. Dus nogmaals: bedenk dat alles wat je zegt of denkt tegen je gebruikt kan worden. Let op je woorden.