Het kader of de context waarin je iets ziet, is bepalend voor hoe je iets ervaart.
In grappen en mopjes wordt daar wel gebruik van gemaakt. Omdat de mop begint in een bepaald kader en je zo ook denkt, heb je niet direct door dat je het ook in een ander kader kan bekijken. En dus wordt je verrast als dat wel gebeurt.
Als Sam tegen Moos zegt dat vriend Piet komend weekend naar het buitenland gaat, Zegt Moos "dan zal hij wel weer zo'n plezierreisje maken". Je krijgt er een bepaald beeld bij van Piet die gezellig met zijn vrouw op reis is. Je kader is Piet die op reis is met zijn vrouw. Maar dan zegt Sam: "ik denk het niet, want hij neemt zijn vrouw mee"......
Er wordt door die opmerking ineens een ander lijst om het schilderij gecreëerd.
Het kader is de omlijsting, dat wat voor jou het kenmerkende is in een gegeven situatie. Je kunt het zien als een letterlijk kader, een rand waarbinnen dingen gebeuren. Als de lijst van een schilderij, de lijst van het schilderij van je leven. Maar binnen een bepaalde lijst horen ook bepaalde dingen te gebeuren. En die lijst, dat kader, heeft ook beperkingen, grenzen. Als er andere dingen gebeuren dan er horen te gebeuren, kan het een 'gevangenis' worden. Het kader kan je valkuil zijn, als je er niet aan denkt het te veranderen als dat nodig is. Soms moet je herkaderen.
Als voorbeeld kan ik mijn eigen situatie nemen:mijn kader was altijd het helpen van mensen, geneeskunde bedrijven. Mijn hele leven stond in dat kader. Ik was waardevoller en voelde me beter als ik meer kon doen, meer kon helpen, betere geneeskunde bedreef.
Na mijn ongeval en mijn onvermogen nog als arts te functioneren, stortte mijn wereld in. In dat kader, in de omlijsting die ik altijd had gehad, functioneerde ik niet meer. In dat kader zou ik zwaar depressief raken, uitzichtloosheid ervaren.
Omdat ik begreep dat dat zou gebeuren als ik niet zou herkaderen, als ik er niet op een andere manier naar zou kijken, heb ik geprobeerd het kader te veranderen. De omlijsting van mijn leven te veranderen. In het kader waarbinnen ik nu ging leven was het 't belangrijkst om gelukkig te zijn, om me sterk te voelen. En niet meer om geneeskunde te bedrijven, om zoveel mogelijk mensen te helpen. Het was mooi als ik af en toe nog eens iemand van advies kon dienen, maar het belangrijkste was gelukkig zijn, zorgen dat ik psychisch lekker in mijn vel kon blijven zitten of er weer in terug kwam. Zodat ik voor mijn vrouw en kinderen nog van enige waarde kon zijn als mens.
Van het bedrijven van geneeskunde en daar mijn bevrediging uit halen, was het kader veranderd naar het halen van bevrediging uit lekker in het vel zitten, zorgen dat ik ondanks alle spanningen en tegenwerking van de verzekering me sterk bleef voelen. En misschien is het kader ook wel Chi Neng® Qigong geworden, omdat dat de methode is die me op de been hield en langzaam sterker maakte. Omdat minstens 3 uur van de dag daaraan besteed werd. Omdat ik daardoor toch vrijheid ervoer in plaats van de gevangenschap van weinig meer kunnen van ervoor. Omdat ik eigenlijk de hele dag volgens de wetten van de Chi Neng probeer te leven en daardoor het geluk ervaar. Daardoor ook met mijn pijn kan omgaan of het zelfs bijna kan laten verdwijnen.
Maar het belangrijkst is dat het kader van geneeskunde bedrijven door een ander kader werd vervangen. Dat was mijn psychische overleving. Sterker nog, het was mijn belangrijke stap naar gelukkiger zijn.
Kaders zijn de waarden en overtuigingen van de persoon. Het heeft betrekking op de eigen 'ik'. De dingen die je doet doe je vanuit wie je bent. Je kiest hoe jij in het leven wilt staan, hoe jij wilt omgaan met anderen en jezelf. Je kiest voor wat jij wilt uitstralen.
In het bovengenoemde voorbeeld heb ik dat dus bij mezelf veranderd op het moment dat het eerdere kader niet meer doelmatig was. Als ik dat had aangehouden had ik nu aan de antidepressiva gezeten en bij de psychiater gelopen. Was ik een wrak geweest.
Het is dus de kunst om op het moment dat een kader niet meer effectief is, op zoek te gaan naar een ander kader. Naar een andere visie, naar andere waarden, eventueel naar andere overtuigingen.
Immers, als mijn overtuiging dat ik alleen een goed mens zou zijn als ik als arts mensen beter maak (iets wat ik al vanaf mijn 5e jaar heb gewild, een diepe overtuiging dus) had gehandhaafd, was ik daar niet gelukkiger op geworden. Door het nieuwe kader kan ik vanuit mijn gelukkig zijn en vanuit mijn Chi Neng beoefening een stap doen naar mensen opnieuw helpen in de functie van Chi Neng instructeur; er openen zich nieuwe wegen.
Als het om kaders gaat, zijn er een aantal vragen die het kader bepalen:
Wat is je missie?
Hoe zie jij jezelf vanuit je missie?
Wat is er belangrijk voor jou?
Waar geloof je in, wat zijn jouw overtuigingen?
Welke vaardigheden heb je, welke kwaliteiten?
Wat is je gedrag, hoe handel je?
En in welke omgeving speelt het zich af?
Als je die vragen beantwoordt, heb je het hele kader vastgesteld. Daarom is het af en toe nuttig, zeker bij grote veranderingen in je leven, om opnieuw naar die vragen te kijken; en te zien of je het kader niet moet veranderen. Zijn de antwoorden die je voorheen gaf nog wel reëel, klopt het nog wel met de werkelijkheid?
Zit je niet in een kader vast wat je ongelukkig maakt, wat niet (meer) haalbaar is?
Of is het zo dat je door toegenomen kennis en vaardigheden en wellicht zelfs een andere missie in een ander kader zou moeten gaan zitten om jezelf meer te profileren, te ontplooien. Een kader wat beter bij je past in de huidige situatie, wat meer recht doet aan jou en je ontwikkeling, aan waar je staat....
Herkaderen kan een prima manier zijn om je te bevrijden, om je aan te passen, om je groeien, zelfs om te overleven, om gelukkig te worden. Het is weer zo'n voorbeeld van bewust keuzes maken........
